Μητροπολίτης Σεβαστιανός (1922 - 1994)

Συμπληρώνονται εφέτος 28 χρόνια από την εκδημία του Μητροπολίτη Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής  και Κονίτσης κυρού Σεβαστιανού. Ο Μητροπολίτης Σεβαστιανός, (κατά κόσμον Σωτήριος Οικονομίδης), γεννήθηκε το 1922 στο χωριό Καλογριανά του νομού Καρδίτσης και πέθανε στις 06:35 το πρωί της 12ης Δεκεμβρίου 1994 στο Πανεπιστημιακό νοσοκομείο Ιωαννίνων στη Νότιο Ήπειρο, μετά από σύντομη ασθένεια.

Ο Σεβαστιανός από μικρός έδειξε την κλίση του προς την Ορθόδοξη Εκκλησία και συχνά διατύπωνε την επιθυμία να ακολουθήσει τον ιερατικό κλάδο. Φοίτησε στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τη στρατιωτική του θητεία υπηρέτησε στη Θρησκευτική υπηρεσία του Ελληνικού Στρατού , από το 1947 έως και το 1949, και το Δεκέμβριο του 1949 ανακηρύχθηκε πτυχιούχος της Θεολογικής σχολής.

Το 1950 έγινε μέλος της  Ορθοδόξου Αδελφότητος Θεολόγων «Η Ζωή» και υπηρέτησε ως ιεροκήρυκας, στην Καλαμάτα. Το 1956 εκάρη μοναχός στην Ιερά Μονή Ασωμάτων Πετράκη και στις 30 Αυγούστου του ίδιου χρόνου χειροτονήθηκε Διάκονος από τον τότε Μητροπολίτη Λήμνου [μετέπειτα Τρίκκης και Σταγών] Διονύσιο. Τον Απρίλιο του 1957 διορίστηκε Ιεροκήρυκας στην Ιερά Μητρόπολη Ιωαννίνων, όπου στις 26 Ιουνίου του ίδιου χρόνου χειροτονήθηκε πρεσβύτερος-Αρχιμανδρίτης από τον Μητροπολίτη Ιωαννίνων Δημήτριο. Δίδαξε για δέκα χρόνια ως καθηγητής θεολογικά μαθήματα στο κατώτερο ιεροδισκαλείο της Ιεράς Μονής Βελλάς καθώς και  το μάθημα της Θρησκειολογίας και της Ερμηνείας της Καινής Διαθήκης στη Ζωσιμαία Παιδαγωγική Ακαδημία Ιωαννίνων. Το 1960 αποχώρησε από την Αδελφότητα Θεολόγων «Η Ζωή» και προσχώρησε στην Αδελφότητα Θεολόγων «Ο Σωτήρ»

Εξελέγη Μητροπολίτης Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης,  στις 24 Ιανουαρίου 1967 ,ενώ η ενθρόνισή του  έγινε στις 29 Ιουνίου 1967 το απόγευμα, στο Δελβινάκι. Στην ομιλία του διακήρυξε την προσήλωσή του στο όραμα της απελευθερώσεως των σκλάβων Ελλήνων της Βορείου Ηπείρου και ανέθεσε στον Αγιορείτη μοναχό και Υμνογράφο  Γεράσιμο Μικραγιαννανίτη τη σύνθεση ειδικού παρακλητικού κανόνα για τους αγίους της Βορείου Ηπείρου, ο οποίος εγκρίθηκε από την Εκκλησία της Ελλάδος.

Το όνομα του Σεβαστιανού κατέστη παγκοσμίως γνωστό χάρις στην μαχητικότητά του για τη διεκδίκηση των δικαίων του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού, καθώς είχε επισκεφθεί το Αμερικανικό Κογκρέσο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καταγγέλλοντας τις αλβανικές θηριωδίες. Με έδρα την Κόνιτσα, αγωνίσθηκε για τα Εθνικά Δικαιώματα των Ελλήνων της Αλβανίας σε μία περίοδο που η Αλβανία δεν ήταν απλώς μία κομμουνιστική δικτατορία, αλλά από το 1967 είχε ανακηρυχθεί ως το πρώτο αθεϊστικό κράτος στον κόσμο. Οι Ορθόδοξοι Ναοί γκρεμίσθηκαν ή μετετράπησαν σε σταύλους, οι ιερείς εφονεύθησαν ή φυλακίσθηκαν και οι εικόνες κρύφτηκαν. Συσχέτισε τον αγώνα του Έθνους με την Εκκλησία, γεγονός που αποτυπώνεται χαρακτηριστικά στην προσθήκη στην μεγάλη συναπτή [«Ειρηνικά»] των ιερών ακολουθιών του αιτήματος «...ὑπὲρ τῶν ἐν Βορείῳ Ἠπείρῳ δεινῶς χειμαζομένων ὁμοδόξων ἀδελφῶν ἡμῶν, καὶ τῆς σωτηρίας αὐτῶν, τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν», αλλά και στις αγρυπνίες προσευχής που διοργάνωνε για τη Βόρειο Ήπειρο.  Μεγάλη υπήρξε η προσφορά του με την ίδρυση του Ραδιοφωνικού Σταθμού «Ράδιο Δρυϊνούπολη» με εκπομπές για τον ελληνισμό και την Ορθοδοξία, ο οποίος κάλυπτε τις περιοχές της Δρόπολης, Αργυροκάστρου, Τεπελενίου, Πρεμετής, Πωγωνίου, Αγίων Σαράντα και Χειμάρρας στη Βόρειο Ήπειρο.

Το 1982 ίδρυσε, οργάνωσε και ενίσχυσε  Συντονιστική Φοιτητική Ένωση Βορειοηπειρωτικού Αγώνα, [Σ.Φ.Ε.Β.Α.], ενώ το 1987 ίδρυσε τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Βορειοηπειρωτικού Αγώνα, [ΠΑ.ΣΥ.Β.Α.],

με έδρα την Κόνιτσα, στον οποίο συμμετέχουν επιστήμονες, στελέχη του διπλωματικού χώρου και άλλες προσωπικότητες. Στο δημοσιογράφο και μετέπειτα Βουλευτή Πάνο Παναγιωτόπουλο δήλωσε ότι την Μητρόπολη στην Κόνιτσα «...δεν την αλλάζω με καμία άλλη σε ολόκληρη την Ελλάδα. Μία μόνο κίνηση δέχομαι. Να φύγω από την Κόνιτσα και να μεταφέρω την έδρα μου εκεί πού ήταν και πριν. Στο Αργυρόκαστρο!», αποδεικνύοντας ότι ο αγώνας του για τη Βόρειο Ήπειρο ήταν θέμα εθνικής τάξεως.

Στα πλαίσια των προσπάθειών του συναντήθηκε με τον Μάικλ Σωτήρχο, τον Ελληνικής καταγωγής τότε πρεσβευτή της Αμερικής στην Ελλάδα, ο οποίος μετά την ολοκλήρωση της συναντήσεως του με το Μητροπολίτη Σεβαστιανό, δήλωσε στους δημοσιογράφους : «...Η απλότητα του χώρου με εντυπωσίασε, αλλά εκείνο, που θα μου μείνει αξέχαστο είναι η απλότητα της καρδιάς του Δεσπότη». Στα χρόνια του κομμουνιστικού αθεϊστικού καθεστώτος, ο Σεβαστιανός ταξίδεψε σε όλες τις πόλεις της Ελλάδος, αλλά και στο εξωτερικό, διοργάνωσε συνέδρια, έγραψε βιβλία, ενώ το Πάσχα και το Δεκαπενταύγουστο έστηνε μεγάφωνα στο Μαυρόπουλο ή στη Μολυβδοσκέπαστη  για να ακούν τη Θεία Λειτουργία τα χωριά των καταπιεζομένων Βορειοηπειρωτών. Κάθε Φεβρουάριο, επ’ ευκαιρία της επετείου της Αυτονομίας της Βορείου Ηπείρου το 1914, διοργάνωνε «τριήμερον πένθους και προσευχής», τον δε Δεκαπενταύγουστο τελούσε αγρυπνία στο μοναστήρι της Μολυβδοσκέπαστης.

Είχε προβλέψει ότι και μετά την πτώση του Κομμουνισμού ,όλες οι Αλβανικές κυβερνήσεις θα κάνουν το παν για να διώξουν τους Έλληνες από τη Βόρειο Ήπειρο και το 1990, μετά το άνοιγμα των συνόρων με την Αλβανία, προσπάθησε να πείσει ώστε να παραμείνουν οι Έλληνες ομογενείς στα χωριά της Βορείου Ηπείρου και να μην τα εγκαταλείψουν. Στις ομιλίες και τις επαφές του με αρμόδιους παράγοντες, τόνιζε τον κίνδυνο του ξεριζωμού και θύμιζε στους Έλληνες πολιτικούς τα προβλήματα της Βορείου Ηπείρου. Οργάνωσε αποστολές εκατοντάδων τόνων ανθρωπιστικής βοήθειας στη Βόρειο Ήπειρο, λόγος για τον οποίο η οργάνωση «Ομόνοια» Αργυροκάστρου, σε επιστολή της το 1991, τον είχε χαρακτηρίσει «Σύμβολο του Ελληνισμού της Βορείου Ηπείρου». Πρώτος αυτός επεσήμανε μετὰ την αλλαγή καθεστώτος στην Αλβανία ότι «...Οι Αλβανοί πολιτικοὶ είναι το ίδιο μισέλληνες, είτε δεξιοὶ είναι είτε αριστεροί.».

Έκτισε τον Ιερό Ναό του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού στην Κόνιτσα, που είναι ο μοναδικός στην Ήπειρο, αλλά και ο μεγαλύτερος ναός του Αγίου σε όλη την Ελλάδα.. Στις 23 Αυγούστου την παραμονή των εγκαινίων του Ναού, ο Μητροπολίτης Σεβαστιανός μετέβη στο χωριό Χιονιάδες και παρέλαβε τεμάχιο του λειψάνου του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, το οποίο είχαν μεταφέρει στο χωριό, το 19ο αιώνα, μάστορες που εργάζονταν στο Κολικόντασι της Βορείου Ηπείρου, όπου μαρτύρησε ο Άγιος. Το λείψανο έκτοτε φυλάσσεται στον Ιερό Ναό του Αγίου Κοσμά στην Κόνιτσα, όπου στις 24 Αυγούστου 1975, ανήμερα της εορτής του Αγίου, εγκαινιάστηκε ο Ναός. Στα όρια της Μητροπόλεως του ο Σεβαστιανός ίδρυσε Γηροκομείο, Οικοτροφεία Αρρένων-Θηλέων και Πνευματική Στέγη.

Δυστυχώς η κλονισμένη υγεία του δεν επέτρεψε στον Σεβαστιανό να ολοκληρώσει το σπουδαίο έργο του.  Η εκδήλωση της ασθένειας του επέβαλε τη μεταφορά του σε νοσηλευτικό ίδρυμα και για το λόγο αυτό μεταφέρθηκε για νοσηλεία σε νοσοκομείο των Αθηνών, όμως στα τελευταία στάδια της νόσου του νοσηλεύθηκε στο Πανεπιστημιακό νοσοκομείο Ιωαννίνων όπου και εξέπνευσε. Μετά το θάνατο του Σεβαστιανού για να τον αλλάξουν οι συνεργάτες του, αναζήτησαν ένα παντελόνι και βρήκαν ένα, αυτό που φορούσε διαρκώς που ήταν μπαλωμένο, κι έτσι αναγκάστηκαν να αγόρασαν ένα παντελόνι. Η προτομή του στήθηκε στον προαύλιο χώρο του Ιερού Ναού του Αγίου Παντελεήμονος Αχαρνών, στην οδό Αχαρνών 113-117, το 2003 κι είναι κατασκευασμένη από Ορείχαλκο . Προτομή του Σεβαστιανού αναγέρθηκε και στην αυλή του Ιερού Ναού του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού στην Κόνιτσα.

Τάφος του Σεβαστιανού στην Ιερά Μονή Μολυβδοσκεπάστου.

Στη διαθήκη του μεταξύ άλλων αναφέρει

«...Ζητώ, τώρα, συγγνώμην από όλους, όσους ελύπησα ή επίκρανα καθ’ οιονδήποτε τρόπον. Παρέχω δε και εγώ την εξ όλης ψυχής και καρδίας μου συγχώρησιν εις όσους, άθελά τους, με ελύπησαν και μάλιστα εξ αιτίας του εθνικού θέματος της Β. Ηπείρου. Τώρα, ασφαλώς, όπως εξελίχθησαν τα πράγματα, όλοι, υποθέτω, θα αντελήφθησαν την αγνότητα των προθέσεών μου . θ) Περιουσίαν ατομικήν κινητήν ή ακίνητην δεν έχω να αφήσω. Ούτε εκληρονόμησα, ούτε απέκτησα με την Ιερωσύνην μου. Ο,τι χρήματα ευρεθούν εις το γραφείον μου, γνωρίζουν οι στενοί μου συνεργάται ότι ανήκουν εις φιλανθρωπικούς σκοπούς...Και τώρα, Συ Κύριέ μου, τον οποίον, παρά την εν γένει αμαρτωλότητά μου, Σε ηγάπησα, Γενού Ίλεως εις την αμαρτωλήν μου ψυχήν και αξίωσόν με μετά του ευγνώμονος ληστού της επουρανίου σου Βασιλείας...».

Για του λόγου το αληθές, σας προκαλώ να μεταφερθούμε νοερώς στην ακριτική Κόνιτσα, ένα παγερό απόγευμα της 17ης Δεκεμβρίου 1991. «Ο Μητροπολίτης Σεβαστιανός αφήνει το φτωχό γραφείο του, με τις παμπάλαιες καρέκλες και την ξυλόσομπα, πηγαίνοντας στον ραδιοσταθμό της Μητροπόλεως, που τον έφτιαξε με κόπους και θυσίες  Ενώ ο φλογερός Δεσπότης είναι στο στούντιο έξω χιονίζει. Τελειώνει την εκπομπή και, αφού εξετάζει και μερικά άλλα φλέγοντα ζητήματα με τους συνεργάτες του, ανοίγει την πόρτα για να φύγει. Βλέποντας το χιόνι, σταματάει απότομα. Γυρίζει πίσω και κάθεται σε καρέκλα, όπου μένει σκεπτικός για αρκετή ώρα, χωρίς να μιλάει. Ένας συνεργάτης του νοιώθει την ανάγκη να τον ρωτήσει τι συμβαίνει και δεν φεύγει. Τότε ο ασκητικός Δεσπότης, του απαντάει: - «Ειδοποιήσατε, παρακαλώ, αν είναι εύκολο κάποιον να έλθει με αυτοκίνητο για να με πάρει, γιατί είναι αδύνατον να περπατήσω μέσα στο χιόνι». Την αιτία που δεν μπορεί να βαδίσει στον χιονισμένο δρόμο δύσκολα την φαντάζεται κάποιος. Οι σόλες των παπουτσιών του είναι γεμάτες τρύπες. Και όταν μάλιστα, από τα χέρια του περνούσαν εκατομμύρια για φιλανθρωπικούς σκοπούς, όμως τίποτε δεν κρατούσε για τον εαυτό του, και τον μισθό του τον διέθετε για τους άλλους» .

«...Ο Σεβαστιανός αν και απουσιάζει δεν απουσιάζει. Αν και λείπει, δεν λείπει. Και αυτό, διότι έκρυβε μέσα στην καρδιά του μεγαλείο, πίστη, ταπεινότητα και ευγένεια. Αυτόν που κάποιοι, χωρίς να τον ξέρουν τον χαρακτήριζαν σκληρό και συντηρητικό, ήταν ένα κομμάτι μάλαμα, με τα ευαίσθητα χαρακτηριστικά ενός παιδιού. Ή καλύτερα ήταν ένας επίγειος άγγελος, που συνεχώς φτερούγιζε προς τον ουρανό . Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η φωνή του εισακούσθηκε και βρήκε παρηγοριά  ενώπιον του Θεού . Και για αυτό δεν πέθανε ζει και βασιλεύει εκεί για πάντα ο Μέγας Ιεράρχης των ποιμένων ο Πατέρας Σεβαστιανός ».

« Σεβαστιανού , αειμνήστου Μητροπολίτου της Αγιότατης Μητροπόλεως Δρυινουπόλεως  , Πωγωνιανής και Κονίτσης  , ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ » .