Η Μηλιά, επίσημα Μηλέα, είναι ένα μικρό, ημιορεινό χωριό της Περιφερειακής ενότητας Γρεβενών, σε υψόμετρο 605 μέτρων.
Το πανέμορφο αυτό χωριό έγινε τα τελευταία χρόνια παγκοσμίως γνωστό, χάριν στις ανακαλύψεις που έκανε σε αυτό η καθηγήτρια του Γεωλογικού Τμήματος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Δρ. Ευαγγελία Τσουκαλά.
Αρχικά το 1997 ανακαλύφθηκε από κάτοικο του χωριού, τυχαία, μετά από βαριά νεροποντή, ζευγάρι χαυλιοδόντων μήκους 4,39 μέτρων.
Αμέσως στάλθηκε ερευνητική ομάδα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου με επικεφαλής την Δρ. Τσουκαλά, η οποία ερεύνησε την τοποθεσία και βρήκε και αποκάλυψε μεγάλο μέρος του σκελετού ενός ενήλικα μαστόδοντα (μαμούθ), ηλικίας 40 ετών.
Με τις ραδιολογικές εργαστηριακές μελέτες που πραγματοποίησαν στο σμάλτο των δοντιών του ευρήματος υπολόγισαν την ηλικία του ευρήματος στα 800.000 χρόνια.
Συνεχίζοντας την συστηματική έρευνα στην περιοχή η ομάδα της Δρ. Τσουκαλά, ανακάλυψε πλήθος σκελετών που ανήκαν σε ζώα της Πλειόκαινου περιόδου, ανάμεσα σε αυτά ελεφαντοειδή, τάπιρους, ιππάρια, αιλουροειδή με σπαθοειδή δόντια και άλλα πολλά.
Η έρευνα συνεχιζόταν, όταν το 2007, η ερευνητική ομάδα του ΑΠΘ αποκάλυψε ζεύγος χαυλιοδόντων μήκους 5,02 μέτρων, τους μεγαλύτερους στον κόσμο και έβαλε για τα καλά, την μικρή Μηλιά Γρεβενών στον παγκόσμιο χάρτη της παλαιοντολογίας. Μαζί βρέθηκαν και πολλά οστά ενός μαμούθ 25 ετών με ύψος περίπου 3,5 μέτρα και βάρος μεγαλύτερο των 8 τόνων, πλειοκαινικής ηλικίας 3.000.000 περίπου ετών
Το 2009 το Βιβλίο Guinness παρέδωσε επίσημο πιστοποιητικό του κατεχόμενου ρεκόρ στον τότε νομάρχη Γρεβενών, το οποίο και καταλαμβάνει περίοπτη θέση στο Παλαιοντολογικό Μουσείο Μηλιάς Γρεβενών.
Οργανώθηκε κατάλληλο κτίριο όπου φιλοξενούνται όλα τα ευρήματα της ερευνητικής ομάδας του ΑΠΘ.
Ανάμεσα στα μοναδικά εκθέματα της αίθουσας ξεχωρίζουν φυσικά οι χαυλιόδοντες (5,02 μέτρα), τα οστά των μαστόδοντων, των οποίων το μέγεθος είναι εξωπραγματικό, ο σκελετός αιλουροειδών, ιππαρίων και άλλων εξωτικών πλέον ζώων της περιόδου.
Πηγές:
www.Sciencedirect
www.Wikipedia
www.Museumfinder.gr
www.visitwestmacedonia.gr